Chcąc odnowić elewację, którą wcześniej ktoś już wykonał, należy sprawdzić jakiego rodzaju tynk został zastosowany. Zakładając, że rozpatrujemy budownictwo mieszkaniowe, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć czy mamy do czynienia z tynkiem warstwowym na bazie cementu, czy z tynkiem cienkowarstwowym z dodatkami chemii budowlanej.

Elewacja pokryta tynkiem cementowo-wapiennym

Tynki cementowo-wapienne były najczęściej stosowane w tynkowaniu elewacji budynków mieszkalnych bez ocieplenia lub na ścianach trójwarstwowych. W latach 90-tych ubiegłego wieku wraz z popularyzacją systemów ociepleniowych stosowanie tynków warstwowych na bazie cementu znacząco zmalało, choć nadal ten rodzaj tynku stosowany jest w nowym budownictwie. Tynki warstwowe można rozpoznać dość łatwo, ponieważ składają się z kilku warstw: obrzutki, tynku podkładowego oraz tynku szpachlowego. Grubość tynku warstwowego wynosi ok. 2 cm, a co za tym idzie jest on ciężki. Z tego powodu można  go stosować tylko na stabilne podłoża – bez ocieplenia lekkimi materiałami izolacyjnymi. Starsze, nieremontowane budynki często pozostawiane były bez malowania (w kolorze szarej zaprawy), ewentualnie malowane farbami wapiennymi lub mineralnymi w stonowanych kolorach. Jeśli elewacja budynku była malowana w przeciągu kilku ostatnich lat (i ma intensywną kolorystykę) należy wziąć pod uwagę to, iż powłoka ta mogło zostać wykonana za pomocą farb silikatowych lub silikonowych.

Tynki cienkowarstwowe stosowane są w Polsce od kilkunastu lat. Cienkowarstwowe to znaczy, że ich grubość wynosi zwykle od jednego do kilku milimetrów. Nakładane są w jednej warstwie, barwione w swojej objętości, dzięki czemu bezpośrednio po ich nałożeniu uzyskujemy barwne wykończenie. Uzyskanie cienkiej warstwy możliwe jest dzięki dodatkom chemii budowlanej poprawiającej ich parametry tj. przyczepność, elastyczność, odporność na warunki atmosferyczne. Dzięki dodatkom chemii budowlanej można je stosować na systemy ociepleniowe, które podlegają naprężeniu na skutek zmiennych warunków atmosferycznych. Tynki cienkowarstwowe dostępne są w fakturach baranka i kornika i zasadniczo różnią się substancją wiążącą: mineralne (cement i polimery), akrylowe (dyspersja żywicy akrylowej), silikatowe (potasowe szkło wodne) i silikonowe (żywica krzemoorganiczna).

Faktura tynku „kornik”	Faktura tynku „baranek”

W przypadku wyrobów, chemicznie modyfikowanych obowiązuje zasada zgodności środka wiążącego w warstwach na siebie nakładanych. Oznacza to, iż tynk np. akrylowy należy stosować na grunt na bazie akrylu i malować go farbą akrylową, najlepiej jednego producenta, w ramach posiadanej aprobaty technicznej.

„Rozpoznanie rodzaju tynku cienkowarstwowego, nałożonego wcześniej wcale nie jest łatwe, a bez zdjęcia go ze ściany i przebadaniu w specjalistycznym laboratorium prawie niemożliwe i może opierać się tylko na domniemaniach. – mówi Marek Śliwiński, Kierownik Produktu, Systemy Ociepleniowe, Ochronne i Zabezpieczające MAPEI – „W przypadku wątpliwości dotyczących rodzaju istniejących powłok najbezpieczniej jest poprosić o poradę specjalistę, który w profesjonalny sposób oceni jakość podłoża i doradzi zakres prac oraz niezbędne produkty”.

Przykłady konsekwencji niewłaściwego doboru powłoki do istniejącego tynku