Występowanie mostków termicznych w konstrukcji budynku może być przyczyną zwiększenia strat energii cieplnej nawet o 30%. Warto wiedzieć, że problem ten dotyczy także budynków z nieodpowiednio wykonaną termoizolacją. Czym są mostki cieplne i jak ich uniknąć?

Konstrukcyjne mostki cieplne można zniwelować, stosując styropian o jak najlepszym współczynniku przewodzenia ciepła lambda Fot. Knauf Therm

Przyczyny występowania mostków termicznych mogą być różne, jednak za każdym razem powodują one te same konsekwencje w postaci zwiększonych strat drogocennego ciepła do otoczenia domu. Ich obecność można wykryć metodą termowizyjną w okresie zimowym, gdy występują duże równice między temperaturą na zewnątrz i wewnątrz budynku. W zależności od wielkości mostka termicznego jego skutki mogą być odczuwalne jako nieprzyjemny przeciąg w pomieszczeniach czy nawet zawilgocenie ścian. Mostki cieplne mające swoje źródło w konstrukcji budynku można łatwo zniwelować, stosując materiał izolacyjny o bardzo dobrym współczynniku lambda i odpowiednio dużej grubości. Warto jednak pamiętać, że termomodernizacja metodą ETICS wymaga zastosowania dobrej jakości materiałów i staranności. W źle wykonanej warstwie styropianu także powstają miejsca o słabszej termoizolacyjności, które mogą potencjalnie zniweczyć zamierzony efekt ocieplenia.

Termoizolacja a mostki termiczne

Konstrukcyjne mostki cieplne powstają zwykle na styku dwóch elementów budowlanych, jak np. wieńce czy płyty balkonowe. Są to zazwyczaj mostki liniowe, które przepuszczają ciepło na całej swojej długości. Im mają większą powierzchnię, tym poważniejsze mogą być ich konsekwencje. W niektórych przypadkach może nawet dochodzić do przemarzania ścian, wykraplania się w nich wilgoci i powstawania pleśni. Newralgicznymi miejscami są zwłaszcza elementy żelbetowe. Dlatego zbrojone płyty balkonowe najlepiej zaizolować od spodu materiałem o jak najlepszej przewodności cieplnej, np. styropianem grafitowym o lambdzie 0,031 W/mK i grubości 15-20 cm. To samo dotyczy żelbetowych nadproży okiennych, które ze względu na swoją niejednorodną budowę powinny być ocieplone warstwą termoizolacji o grubości minimum 15 cm. Sporego doświadczenia wykonawczego wymagają także wieńce, które należałoby termoizolować już na etapie murowania.

Udoskonalone płyty grafitowe o współczynniku lambda 0,031 W/mK pozwalają na wznoszenie ścian o parametrach lepszych niż przewidziane  na rok 2021 Fot. Knauf Therm

Przed wieńcem układa się kształtki styropianowe o tym samym współczynniku przenikania ciepła, jak styropian, którym będzie ocieplana fasada. Samo przyklejenie styropianu to jednak nie wszystko - mostki mogą powstawać także w nieumiejętnie stworzonej warstwie termoizolacji. Są to zazwyczaj tzw. mostki materiałowe, wynikające z połączenia dwóch materiałów o różnej przewodności cieplnej, jak np. styropian i zaprawa klejowa. Podstawowym zaleceniem wykonawczym, które pozwala zminimalizować ich wpływ na termoizolacyjność ściany, jest układanie płyt w tzw. „cegiełkę”, w taki sposób, by płyty w każdym kolejnym rzędzie były cofnięte w stosunku do tych w poprzednim rzędzie o połowę długości. Ułożone w pionowej linii spoiny kleju o gorszych parametrach cieplnych tworzyłyby spory mostek liniowy, który znacząco pogarsza efekt termoizolacji. Innym rodzajem mostków, które mogą wystąpić w warstwie ocieplenia, są mostki punktowe w miejscach mocowania mechanicznego płyt do muru. Jeśli są źle zabezpieczone, można je niekiedy nawet zobaczyć gołym okiem na elewacji w postaci ciemnych punktów. Jak upewnić się, że uzyskamy możliwie najlepsze efekty termoizolacji z użyciem płyt EPS? 

Jak uniknąć mostków w warstwie termoizolacji?

Generalna zasada mówi, że przyklejony styropian powinien tworzyć równą i szczelnie przylegającą do muru warstwę ocieplenia. Najsłabsze pod względem termoizolacyjności są miejsca łączenia zaprawą klejową, która posiada gorsze parametry, niż styropian. Dlatego jej ilość należy ograniczyć na tyle, na ile jest to możliwe. Ocieplanie metodą ETIXX powinno być realizowane przy użyciu płyt dobrej jakości, o płaskim kształcie i prostych, równych krawędziach, które po ułożeniu będą idealnie do siebie przylegać. Wszelkie ubytki w postaci np. uszkodzeń rogów są niepożądane, gdyż będą one musiały być uzupełnione materiałem wypełniającym o słabszych właściwościach cieplnych. Innowacją, która pozwala radykalnie zmniejszyć ilość mostków termicznych w obrębie ocieplenia są produkowane w technologii wtrysku pneumatycznego płyty grafitowe Knauf Therm ETIXX Fasada λ 31.

Każda z płyt jest oddzielnie formowana w prasie, co pozwala na uzyskanie doskonałej geometrii i optymalnego współczynnika płaskości na poziomie P≤5. W płytach wytwarzanych z jednego kawałka nie występują wewnętrzne naprężenia, dlatego nie ulegają one znaczącym odkształceniom. Jednocześnie granulki polistyrenu są ciasno upakowane, co wpływa na zwiększenie gęstości i odporności mechanicznej materiału. Kolejną zaletą jest duży rozmiar płyt 120 x 60 cm. Jednorazowo można pokryć nimi większą powierzchnię i w ten sposób ograniczyć ilość łączeń między poszczególnymi elementami w obrębie ściany. Co więcej, kołki są rozmieszczone w większych odległościach niż standardowo, co przekłada się na zmniejszenie udziału mostków punktowych w całej warstwie termoizolacji. Jeszcze lepszy efekt daje stosowanie kołków o trzpieniu z tworzywa sztucznego, które charakteryzuje się mniejszą przewodnością cieplną niż stal. W przypadku kołków metalowych, należy użyć specjalnych styropianowych zaślepek o takim samym współczynniku lambda, jakim charakteryzują się płyty. Styropian fasadowy ETIXX występuje w optymalnych grubościach 15, 20 lub 30 cm. Stosując grubsze płyty w newralgicznych miejscach, jak spód płyty balkonowej czy nadproża okienne, można maksymalnie ograniczyć wpływ mostków na termoizolacyjność całej elewacji.